OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Własność intelektualna to rodzaj praw wyłącznych do określonego wytworu umysłu ludzkiego, wynikających z narodowego, międzynarodowego lub regionalnego ustawodawstwa.

Przedmioty własności przemysłowej to kategorie rozwiązań i oznaczeń, których prawna ochrona wynika z przepisów prawa własności przemysłowej. Są to m.in.:

1. projekty wynalazcze: wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych, projekty racjonalizatorskie

2. oznaczenia: znaki towarowe, oznaczenia geograficzne

Wynalazek można chronić poprzez uzyskanie patentu lub jako tajemnicę przedsiębiorstwa (know-how).

Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Czas trwania patentu wynosi 20 lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym. Patenty mogą być udzielane jedynie na rozwiązania, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.

Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest on częścią stanu techniki, przez który rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Wynalazek ma być nowy w skali światowej a nie tylko na terytorium, na którym zgłaszający ubiega się o ochronę.

Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy (czyli specjalisty z danej dziedziny techniki), w sposób oczywisty ze stanu techniki. Poziom wynalazczy nazywany jest inaczej "nieoczywistością wynalazku".

Wynalazek uważany jest za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.

Know-how inaczej zwana jest tajemnicą przedsiębiorstwa. Jest to wiedza, którą ze względu na jej wartość przedsiębiorca objął tajemnicą przedsiębiorstwa, czyli poczynił szereg kroków w celu jej ukrycia przed podmiotami nieupoważnionymi.

Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Prawo ochronne na wzór użytkowy jest to prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego przez określony czas, w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze państwa lub regionu, na który prawo ochronne jest udzielone. Prawo ochronne na wzór użytkowy trwa 10 lat od daty zgłoszenia do ochrony w UPRP.

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny lub takie, które da się w sposób graficzny wyrazić, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego samego rodzaju towarów innych przedsiębiorstw. Prawo ochronne na znak towarowy jest to prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku w Urzędzie Patentowym RP, z możliwością przedłużenia na wniosek uprawnionego na kolejne okresy dziesięcioletnie (teoretycznie w nieskończoność).

Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części nadana mu przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania ze wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze RP. Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP.

Oznaczeniami geograficznymi są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru. Oznaczenie geograficzne, na które udzielono prawa z rejestracji, nie może być używane na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby, których towary nie spełniają warunków będących podstawą udzielenia prawa z rejestracji. Ochrona oznaczenia geograficznego jest bezterminowa i trwa od dnia dokonania wpisu do rejestru oznaczeń geograficznych, prowadzonego przez Urząd Patentowy.

Przez topografię układu scalonego rozumie się rozwiązanie polegające na przestrzennym, wyrażonym w dowolny sposób, rozplanowaniu elementów, z których co najmniej jeden jest elementem aktywnym, oraz wszystkich lub części połączeń układu scalonego. Przez uzyskanie prawa z rejestracji nabywa się prawo do wyłącznego korzystania z topografii w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Ochrona topografii ustaje po dziesięciu latach od końca roku kalendarzowego, w którym topografia lub układ scalony zawierający taką topografię był wprowadzony do obrotu, lub końca roku kalendarzowego, w którym dokonano zgłoszenia topografii w Urzędzie Patentowym, w zależności od tego, który z tych terminów upływa wcześniej.

Ochrona własności intelektualnej

Skróty

Biuletyn Informacji Publicznej
Copyright © 2001-2024
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wszelkie prawa zastrzeżone.